صالح حسینی؛ مترجمی که کلمات را دوباره متولد می‌کند
پنج‌شنبه، ۱۵ خرداد ۱۴۰۴
در جهان ادبیات، برخی نام‌ها تنها یک امضا پای ترجمه نیستند، بلکه دریچه‌ای هستند به دنیای عمیق‌تری از معنا. صالح حسینی، مترجم، منتقد، نویسنده و استاد بازنشسته دانشگاه شهید چمران اهواز، یکی از همین چهره‌های نادر است؛ کسی که نه‌تنها در انتخاب آثار، بلکه در بازآفرینی روح آن‌ها به زبان فارسی، مهارتی کم‌نظیر دارد.
از سنقر تا واشینگتن؛ سفری از کلاس‌های مکتب‌خانه تا کلاس‌های جهانی
صالح حسینی در پانزدهم دی‌ماه ۱۳۲۵ در شهر کوچک و شاعرانه‌ی سنقر از توابع استان کرمانشاه چشم به جهان گشود. تحصیل را از مکتب‌خانه آغاز کرد و با دیوان حافظ، گلستان و قرآن رشد یافت. ادبیات فارسی، نخستین آموزگار او بود؛ آموزگاری که بعدها در مسیر درخشان ترجمه‌اش، حضوری محسوس داشت.
پس از پایان دوران دبیرستان، در سال ۱۳۴۵ وارد دانشگاه شیراز شد و رشته زبان و ادبیات انگلیسی را برگزید. پس از دریافت کارشناسی ارشد، در دانشگاه جرج واشنگتن آمریکا دکترای خود را در حوزه زبان انگلیسی به پایان رساند و در سال ۱۳۵۸، در اوج جوانی و توان علمی، به ایران بازگشت تا دانش خود را با نسل‌های جدید تقسیم کند.
مترجم آثار دشوار؛ جایی که دیگران درنگ می‌کنند، او می‌نویسد
صالح حسینی شهرت خود را مدیون ترجمه آثار بزرگان ادبیات جهان است؛ آثاری که بسیاری از مترجمان از ترجمه آن‌ها پرهیز می‌کنند. از جمله ترجمه‌ی درخشان رمان خشم و هیاهو نوشته ویلیام فاکنر، که پیچیدگی ساختار روایی آن، تنها از پس ذهنی چیره‌دست برمی‌آید.
اما نام او شاید بیش از هر چیز با ترجمه‌ی شاهکار ۱۹۸۴ اثر جورج اورول گره خورده است؛ اثری پادآرمان‌شهری و پیچیده که ترجمه بی‌نظیر حسینی آن را به یکی از پرفروش‌ترین نسخه‌های فارسی این رمان تبدیل کرده است. منتقدان و خوانندگان بسیاری، ترجمه او را وفادارترین و هنرمندانه‌ترین ترجمه موجود از این اثر می‌دانند.
از نقد تا تألیف؛ ذهنی که فقط ترجمه نمی‌کند، بلکه می‌سازد
حسینی تنها یک مترجم نیست. او منتقدی دقیق‌نگر و نویسنده‌ای اندیشمند است. کتاب‌هایی مانند «نظری به ترجمه»، «تحریر کارگاه خیال» و «فرهنگ برابرهای ادبی»، نه‌تنها جایگاه او را در حوزه‌ی نقد ادبی تثبیت کرده‌اند، بلکه نسل جوان مترجمان را نیز آموزش داده‌اند.
در «نظری به ترجمه» او از تجربه‌ها و آموخته‌های خود می‌گوید؛ از وسواس‌ها، حساسیت‌ها و اصول اخلاقی و هنری ترجمه. «فرهنگ برابرهای ادبی» نیز ابزاری ضروری برای هر مترجم حرفه‌ای است که می‌خواهد در ترجمه‌ی متون ادبی، به انتخابی دقیق و وفادار دست یابد.
ترجمه‌هایی که در بوف بوک زنده‌اند
در فروشگاه اینترنتی بوف بوک، شما می‌توانید به آثار ترجمه شده توسط صالح حسینی دست پیدا کنید؛ ترجمه‌هایی که صرفاً جابجایی واژه‌ها نیستند، بلکه بازآفرینی کامل یک جهان جدید به زبان فارسی‌اند. از برادران کارامازوف داستایوفسکی گرفته تا دل تاریکی جوزف کنراد، از مزرعه حیوانات گرفته تا به سوی فانوس دریایی، همه با نگاه خاص صالح حسینی، جان تازه‌ای یافته‌اند.
افتخارات و تأثیرگذاری
در سال ۱۳۷۶، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، او را به‌عنوان منتقد و مترجم نمونه کشور معرفی کرد؛ افتخاری که مهر تأییدی بود بر دهه‌ها تلاش و صداقت او در حوزه زبان و ادبیات.
با این حال، مهم‌ترین افتخار او شاید اعتماد مخاطبان جدی ادبیات است؛ کسانی که ترجمه‌های او را نه به‌عنوان واسطه، بلکه به‌عنوان آفرینش‌های هنری مستقل می‌خوانند و بازمی‌خوانند.
نتیجه‌گیری: چرا باید صالح حسینی را بخوانیم؟
اگر به دنبال ترجمه‌هایی می‌گردید که صرفاً معنای جمله را منتقل نکنند، بلکه حس، روح و موسیقی زبان اصلی را به فارسی بیاورند، نام صالح حسینی باید در لیست انتخاب‌های شما باشد. خواندن ترجمه‌های او، تجربه‌ای بی‌نظیر است از رویارویی با آثار بزرگ جهان، آن‌گونه که باید در فارسی شنیده شوند.
بوف بوک افتخار دارد مجموعه‌ای از بهترین آثار ترجمه‌شده صالح حسینی را در اختیار شما قرار دهد؛ کتاب‌هایی که با دقت، عشق و مهارت کم‌نظیر، فارسی شده‌اند و منتظرند تا با شما سخن بگویند.
همین حالا از بخش کتاب‌های صالح حسینی در فروشگاه یوف بوک دیدن کنید و به دنیای ترجمه‌ای ادبی و عمیق وارد شوید.