تک نوازی برای آوای کودکانه
Last Witnesses
«آخرین شاهدها: روایتهایی کودکانه از جنگ» (Last Witnesses: An Oral History of the Children of World War II)، نوشته سوتلانا الکسیویچ، نویسنده بلاروسی برنده جایزه نوبل ادبیات 2015، اثری تکاندهنده در жанр تاریخ شفاهی است. این کتاب، منتشرشده در سال 1985 و ترجمهشده به فارسی توسط نشر چشمه، مجموعهای از روایتهای کودکان بازمانده از جنگ جهانی دوم در اتحاد جماهیر شوروی را ارائه میدهد. الکسیویچ با مصاحبههای عمیق، خاطرات تلخ و دردناک کودکانی را که شاهد قحطی، بمباران و از دست دادن عزیزان بودند، ثبت کرده است. آخرین شاهدها با نثری ساده اما تأثیرگذار، وحشت جنگ را از نگاه معصومانه کودکان به تصویر میکشد. مناسب برای علاقهمندان به ادبیات غیرداستانی، تاریخ جنگ و روایتهای انسانی، این کتاب تأملاتی عمیق درباره هزینههای جنگ ارائه میدهد. «آخرین شاهدها» شما را به سفری دردناک اما انسانی دعوت میکند.
کتاب آخرین شاهدها شامل روایتهای شفاهی کودکان بلاروسی است که در دهه 1940، در جریان جنگ جهانی دوم، تجربههای دلخراشی از جنگ را پشت سر گذاشتند. از داستان پسری که مادرش را در بمباران از دست داد تا دختری که در یتیمخانه بزرگ شد، هر روایت تصویری منحصربهفرد از تأثیرات جنگ بر روح و روان کودکان ارائه میدهد. الکسیویچ با کنار هم قرار دادن این صداها، پرترهای جمعی از تروما و استقامت خلق کرده است.
سوتلانا الکسیویچ (Svetlana Alexievich)، زاده ۳۱ مه ۱۹۴۸ در استانیسلاو (اوکراین کنونی)، نویسنده و روزنامهنگار بلاروسی است که بهخاطر آثارش در تاریخ شفاهی شهرت جهانی دارد. او در سال ۲۰۱۵ برنده جایزه نوبل ادبیات شد و اولین روزنامهنگاری بود که این افتخار را کسب کرد. الکسیویچ با آثاری چون «آخرین شاهدها» (۱۹۸۵)، «جنگ چهره زنانه ندارد» و «صداهایی از چرنوبیل»، روایتهای واقعی از تجربیات انسانی در جنگ، فاجعه و رنج را ثبت کرده است. او با مصاحبههای عمیق و نثری شاعرانه، صدای مردم عادی را به ادبیات جهانی آورده است. آثار سوتلانا الکسیویچ، که به بیش از ۳۵ زبان ترجمه شدهاند، از جمله توسط نشر چشمه در ایران، برای پژوهشگران تاریخ، ادبیات غیرداستانی و علاقهمندان به داستانهای انسانی منبعی بینظیرند. الکسیویچ با سبک منحصربهفردش، تاریخ را از نگاه حاشیهنشینان روایت میکند.
عباسعلی عزتی، زاده ۲۷ اسفند ۱۳۴۷ در تکاب، آذربایجان غربی، مترجم، فیلمساز و روزنامهنگار برجسته ایرانی است. او با مدرک کارشناسی تئاتر از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد سینما از دانشکده سینما-تئاتر دانشگاه هنر، بهویژه در ترجمه آثار ادبیات نمایشی از زبانهای ایتالیایی و روسی شهرت دارد. عزتی با ترجمه آثاری چون «آخرین شاهدها» اثر سوتلانا الکسیویچ، «جهان دوگانهی مینیاتور ایرانی» اثر مائیس نظرلی، و «قزاقها» اثر لئو تولستوی، نقش مهمی در انتقال ادبیات و فرهنگ جهانی به مخاطبان فارسیزبان ایفا کرده است. او همچنین در زمینه فیلمسازی و روزنامهنگاری فعالیت داشته و مقالاتی مانند «تعزیه، نمایش مذهبی ایران» منتشر کرده است. عزتی زبانهای ایتالیایی و روسی را در مؤسسات معتبر آموخته و آثارش توسط ناشرانی چون فرهنگستان هنر و افراز منتشر شدهاند. آثار عباس علی عزتی برای پژوهشگران ادبیات، هنر و علاقهمندان به ترجمههای باکیفیت منبعی ارزشمند است.