Iza's Ballad
ترانه ایزا (Iza’s Ballad)، نوشتهی ماگدا سابو، نویسندهی برجستهی مجارستانی، رمانی عمیق و روانشناختی است که توسط نشر بیدگل با ترجمهی نگار شاطریان منتشر شده است. این اثر، که در سال ۱۹۶۳ نوشته شد، با نثری حساس و روایتی تکاندهنده به کاوش در روابط خانوادگی، فقدان و تضاد میان نسلها در بستر جامعهی مجارستان پس از جنگ میپردازد. سابو، برندهی جایزهی کوسوت و نامزد جایزهی بوکر، در این رمان شاهکاری از ادبیات معاصر خلق کرده است.
ترانه ایزا داستان اتل، مادری سالخورده از روستایی در مجارستان، و دخترش ایزا، پزشکی موفق در بوداپست، را روایت میکند. پس از مرگ همسر اتل، ایزا مادرش را به شهر میبرد تا از او مراقبت کند، اما این تصمیم به تنشهای عمیقی میان آنها منجر میشود. ایزا، با نگاهی مدرن و عملگرا، سعی دارد زندگی مادرش را بهبود بخشد، اما اتل، که به سادگی و استقلال روستایی عادت دارد، در دنیای شهری احساس بیگانگی میکند. رمان با ظرافت به بررسی شکاف میان نسلها، تفاوتهای فرهنگی و عاطفی، و تأثیر فقدان بر روابط خانوادگی میپردازد. سابو با شخصیتپردازی قوی و نثری پراحساس، خواننده را به سفری عاطفی در مواجهه با سوءتفاهمها و عشق ناکام دعوت میکند.
ترانه ایزا برای علاقهمندان به رمانهای روانشناختی، خانوادگی و ادبیات معاصر اثری جذاب است. این کتاب با روایتی عمیق و درونمایههای تأثیرگذار، به موضوعاتی چون روابط خانوادگی، تضاد نسلها و معنای مراقبت میپردازد. سبک سابو، که ترکیبی از واقعگرایی و حساسیت عاطفی است، این اثر را به یکی از برجستهترین رمانهای ادبیات مجارستان تبدیل کرده است. ترانه ایزا خوانندگان را به تأمل در پیچیدگیهای روابط انسانی و تأثیر گذشته بر حال دعوت میکند.
ماگدا سابو (Magda Szabó، زادهی ۱۰ اکتبر ۱۹۱۷، دبرتسن، مجارستان – درگذشتهی ۱۹ نوامبر ۲۰۰۷، بوداپست) یکی از برجستهترین نویسندگان معاصر مجارستان و اروپا بود. او با رمانهای روانشناختی و اجتماعیاش، به کاوش در روابط انسانی، هویت و تأثیر تاریخ بر زندگی فردی میپرداخت. سابو، که در دوران جنگ جهانی دوم و رژیم کمونیستی مجارستان زندگی کرد، تجربیات خود را در آثارش بازتاب داد و بهعنوان یکی از صدایهای قدرتمند ادبیات زنان شناخته شد.
سابو در خانوادهای فرهنگی در دبرتسن متولد شد و از کودکی به شعر و ادبیات علاقهمند بود. او در دانشگاه بوداپست زبان و ادبیات انگلیسی خواند و در دههی ۱۹۴۰ با انتشار مجموعهی شعر مادر من (۱۹۴۵) به شهرت رسید. پس از جنگ، به دلیل دیدگاههای لیبرالش، از فعالیت ادبی منع شد، اما در دههی ۱۹۵۰ با رمان فراری (۱۹۵۶) بازگشت و جوایز متعددی دریافت کرد. سابو همچنین نمایشنامهنویس و فیلمنامهنویس بود و آثارش به بیش از ۴۰ زبان ترجمه شد. او در سال ۱۹۹۱ برندهی جایزهی کوسوت شد و نامزد جایزهی بوکر بینالمللی برای رمان در (۲۰۱۶) بود.
از مهمترین آثار سابو میتوان به رمانهای ابیگل (۱۹۷۰)، در (۱۹۸۷)، ترانه ایزا (۱۹۶۳)، خیابان کاتالین (۱۹۶۹)، بچه آهو (۱۹۷۱) و ترانه ایزا (۱۹۶۳) اشاره کرد. ابیگل، که به بلوغ نوجوانی در زمان جنگ میپردازد، و در، کاوشی در روابط ارباب-خدمتکار، از پرفروشترین آثار او هستند. سابو با نگاهی زنانه و حساس به مسائل اجتماعی، تاریخ مجارستان را از منظر زندگی فردی بازسازی کرد.
سابو با نثری روان و شخصیتپردازی عمیق، به موضوعاتی چون روابط خانوادگی، تضاد نسلها، هویت و تأثیر جنگ بر زنان میپرداخت. سبک او، که ترکیبی از واقعگرایی و عمق عاطفی است، آثارش را به شاهکارهایی ماندگار تبدیل کرده است. سابو بهعنوان یکی از تأثیرگذارترین نویسندگان قرن بیستم، الهامبخش نسلهای بعدی نویسندگان بود.
افشین خاکباز مترجم، نویسنده و پژوهشگر برجستهی ایرانی است که با ترجمههای درخشان و دقیقش در حوزهی فلسفه، علوم انسانی و اخلاق، جایگاهی ویژه در میان خوانندگان و پژوهشگران ایرانی به دست آورده است. او با نثری روان، شیوا و وفادار به متن اصلی، آثار فیلسوفان و متفکران بزرگ جهانی را به فارسی برگردانده و پلی میان اندیشههای مدرن و مخاطبان پارسیزبان ایجاد کرده است. خاکباز نهتنها بهعنوان مترجم، بلکه بهعنوان پژوهشگری با دیدگاههای عمیق در اقتصاد سیاسی و پاسخگویی مالی شناخته میشود.
افشین خاکباز با همکاری انتشاراتی معتبر مانند نشر آگه و نشر نو، آثاری کلیدی در فلسفه و علوم انسانی ترجمه کرده است. از مهمترین ترجمههای او میتوان به فلسفهی ملال (نوشتهی لارس اسوندسن)، انسانیت: تاریخ اخلاقی سدهی بیستم (نوشتهی جاناتان گلاور) و عدالت: چه باید کرد؟ (نوشتهی مایکل سندل) اشاره کرد که هر یک به دلیل دقت و شیوایی، مورد تحسین قرار گرفتهاند. او در فلسفهی ملال به کاوش مفهوم ملال در زندگی مدرن میپردازد و در عدالت، پرسشهای بنیادین اخلاقی و اجتماعی را برای مخاطب ایرانی ملموس میکند. خاکباز همچنین مقالاتی در زمینهی اقتصاد سیاسی و پاسخگویی مالی منتشر کرده که نشاندهندهی گستردگی دانش و علایق اوست. ترجمههای او نهتنها به دانشجویان و پژوهشگران فلسفه، بلکه به خوانندگان عمومی نیز کمک کرده تا با مفاهیم پیچیدهی اخلاق، عدالت و معنای زندگی آشنا شوند.