مبانی اسطورهشناسی - عباس مخبر
مبانی اسطورهشناسی
نویسنده: عباس مخبر
کتاب مبانی اسطورهشناسی نوشته عباس مخبر، یکی از برجسته‌ترین آثار در حوزه مطالعات اسطوره‌شناختی در ایران، دریچه‌ای است به دنیای شگفت‌انگیز اسطوره‌ها و نقش آن‌ها در شکل‌گیری فرهنگ و هویت بشری. این کتاب، که توسط نشر مرکز منتشر شده و با ترجمه و تألیف روان عباس مخبر، پژوهشگر و مترجم برجسته ایرانی، به زبان پارسی در دسترس است، راهنمایی جامع برای شناخت اسطوره‌ها و تأثیرات عمیق آن‌ها بر ادبیات، هنر و فلسفه ارائه می‌دهد. اگر به دنبال معرفی کتاب مبانی اسطورهشناسی عباس مخبر هستید، این متن شما را با این اثر ارزشمند آشنا می‌کند.
عباس مخبر، مترجم و پژوهشگری که آثار مهمی چون اسطوره‌شناسی‌های جهان از دیوید لی‌مینگ را به پارسی برگردانده، در مبانی اسطورهشناسی با زبانی ساده اما عمیق، به کاوش در چیستی اسطوره، کارکردهای آن و ارتباطش با زندگی مدرن می‌پردازد. این کتاب، که برای دانشجویان، پژوهشگران و علاقه‌مندان به فرهنگ و تاریخ نوشته شده، اسطوره را نه صرفاً داستان‌های کهن، بلکه به‌عنوان روایت‌هایی معرفی می‌کند که ارزش‌ها، باورها و آرزوهای جوامع انسانی را بازتاب می‌دهند. مخبر با تکیه بر نظریه‌پردازان بزرگی چون میرچا الیاده، کلود لوی-استروس و جوزف کمبل، نشان می‌دهد چگونه اسطوره‌ها از گذشته تا امروز، هویت جمعی ما را شکل داده‌اند.
کتاب مبانی اسطورهشناسی در فصول مختلف، به تعریف اسطوره، انواع آن (اسطوره‌های آفرینش، قهرمانی و دینی)، و کارکردهای اجتماعی و روان‌شناختی آن‌ها می‌پردازد. مخبر با مثال‌هایی از اسطوره‌های ایرانی (مانند شاهنامه فردوسی)، یونانی (مانند داستان پرومته و ادیسه)، و اسطوره‌های بین‌النهرین و مصر باستان، خواننده را به سفری میان‌فرهنگی دعوت می‌کند. او توضیح می‌دهد که اسطوره‌ها چگونه به پرسش‌های بنیادین بشر – از منشأ جهان تا معنای مرگ – پاسخ داده‌اند و چرا هنوز در سینما، ادبیات و حتی تبلیغات مدرن زنده‌اند. بخش‌هایی از کتاب به تحلیل نمادها، کهن‌الگوها و ارتباط اسطوره با روانشناسی یونگی اختصاص دارد، که آن را به منبعی غنی برای علاقه‌مندان به مطالعات میان‌رشته‌ای تبدیل می‌کند.
این کتاب برای دانشجویان رشته‌های ادبیات، تاریخ، انسان‌شناسی و همه کسانی که به اسطورهشناسی ایرانی یا جهانی علاقه‌مندند، اثری ضروری است. مخبر با زبانی قابل‌فهم، مفاهیم پیچیده را ساده کرده و با ارجاع به منابع معتبر، اثری علمی و در عین حال جذاب خلق کرده است. مبانی اسطورهشناسی نه تنها به درک ریشه‌های فرهنگی کمک می‌کند، بلکه نشان می‌دهد چگونه اسطوره‌ها در زندگی روزمره ما، از داستان‌های عامه‌پسند تا آیین‌های مذهبی، حضور دارند.
عباس مخبر - نویسنده، مترجم و پژوهشگر اسطورهشناسی
عباس مخبر، متولد ۱۹ تیرماه ۱۳۳۲ در سیوند (فارس)، یکی از برجسته‌ترین مترجمان و پژوهشگران ایرانی در حوزه اسطورهشناسی، علوم اجتماعی و ادبیات است. او با بیش از نیم قرن فعالیت مستمر در ترجمه و تألیف، آثارش را به منبعی معتبر برای دانشجویان، پژوهشگران و علاقه‌مندان به فرهنگ و تاریخ تبدیل کرده است.
عباس مخبر تحصیلات ابتدایی خود را در دبستان منوچهری سیوند آغاز کرد و پس از اخذ دیپلم، مسیر تحصیلی‌اش را با ورود به دانشکده نفت ادامه داد. بعدها به فیزیک روی آورد و در نهایت، کارشناسی جامعه‌شناسی را از دانشگاه پهلوی (شیراز) دریافت کرد. او فوق‌لیسانس جامعه‌شناسی را نیز به پایان رساند و در سال ۱۳۶۸ مدرک کارشناسی ارشد زبان‌شناسی را از دانشگاه تهران گرفت. پایان‌نامه‌اش با عنوان «کند و کاوی در برنامه‌ریزی زبان فارسی نوشتاری» (به راهنمایی علی‌محمد حق‌شناس) نشان‌دهنده علاقه‌اش به جنبه‌های زبانی و فرهنگی است. مخبر پس از فارغ‌التحصیلی، به جای ورود به بازار کار اداری، به دنیای ترجمه و پژوهش روی آورد و در زمینه‌های علوم اجتماعی، اقتصاد، اسطورهشناسی و ادبیات قلم زد.
فعالیت‌های مخبر عمدتاً بر ترجمه آثار کلاسیک و معاصر متمرکز است. او سال‌هاست که در کلاس‌های آزاد مؤسسه‌هایی مانند رخداد تازه و آکادمی شمسه تدریس می‌کند و دوره‌هایی چون «مبانی اسطورهشناسی» را با بررسی بسترهای شکل‌گیری اسطوره، نظریه‌های فروید، یونگ، الیاده و لوی-استروس، و ارتباط اسطوره با هنر، دین و دنیای معاصر برگزار می‌نماید. مخبر اسطوره را نه صرفاً قصه‌های کهن، بلکه روایت‌هایی زنده می‌داند که هویت فرهنگی جوامع را شکل می‌دهند – دیدگاهی که در آثارش مشهود است. او با زبانی روان و دقیق، مفاهیم پیچیده را برای مخاطب پارسی‌زبان قابل‌فهم می‌کند و آثارش اغلب به عنوان منابع درسی دانشگاهی استفاده می‌شوند.
از جمله آثار کلیدی مخبر می‌توان به مبانی اسطورهشناسی (تألیف خود او) اشاره کرد که به بررسی رویکردها و نظریه‌های اسطوره‌شناختی می‌پردازد و ناقوس مرگ اسطوره را از ۲۵۰۰ سال پیش تا امروز به صدا درمی‌آورد. در حوزه ترجمه، جهان اسطوره‌ها (جلدهای متعدد، شامل اسطوره‌های یونانی، رومی، اسکاندیناوی، مصری، سلتی، ایرانی، چینی، آزتکی و مایایی) از نویسندگانی چون تونی آلن، کارل توب و جورج هارت، یکی از شاهکارهای اوست. دیگر ترجمه‌های برجسته شامل قدرت اسطوره (گفتگوهای جوزف کمبل با بیل مویرز)، تاریخ مختصر اسطورهشناسی (کارن آرمسترانگ)، اسطوره‌های ایرانی (وستا سرخوش کرتیس)، اسطوره‌های مصری (جورج هارت)، اسطوره‌های اسکاندیناوی (ریموندیان پیج)، انسان و اسطوره‌ها (مارتین اسکالی) و قهرمان در تاریخ و اسطوره (تألیف خود مخبر) است. این آثار، که اغلب توسط ناشرانی چون مرکز منتشر شده‌اند، اسطوره را از منظرهای جهانی و ایرانی کاوش می‌کنند و به درک ریشه‌های فرهنگی کمک شایانی می‌نمایند.
مخبر نه تنها مترجم، بلکه پژوهشگری است که اسطوره را به عنوان پلی بین گذشته و حال می‌بیند. او در مصاحبه‌ها و کلاس‌هایش تأکید دارد که اسطوره‌ها، با وجود انتقادات مداوم، همواره با نیرویی تازه بازمی‌گردند و در هنر، سینما و حتی سیاست معاصر نقش دارند. آثارش در پلتفرم‌هایی مانند ایران‌کتاب و پاتوق کتاب فردا مورد استقبال قرار گرفته و خوانندگان آن‌ها را «جامع، خواندنی و روشنگر» توصیف کرده‌اند. مخبر با تعهد به حفظ میراث فرهنگی، به نسل جوان کمک می‌کند تا با اسطوره‌های ایرانی و جهانی ارتباط عمیق‌تری برقرار کنند.
او پلی است بین فرهنگ شرق و غرب، و آثارش دریچه‌ای به عمق هویت انسانی باز می‌کند. اگر به اسطورهشناسی ایرانی، ترجمه‌های ادبی یا مطالعات فرهنگی علاقه‌مندید، کتاب‌های مخبر را از دست ندهید.