وصیت‌نامه فرانسوی

Dreams of My Russian Summers

نویسنده: آندره مکین

ترجمه: ساسان تبسمی

وصیت‌نامه فرانسوی (Dreams of My Russian Summers)، نوشته‌ی آندره مکین، نویسنده‌ی روسی‌تبار فرانسوی، رمانی خودزندگینامه‌ای و عاطفی است که در سال ۱۹۹۵ منتشر شد و برنده‌ی جایزه‌ی گنکور و جایزه‌ی مدیسی شد. این اثر، با نثری شاعرانه و روایتی نوستالژیک، به کاوش در هویت دوگانه، عشق به فرهنگ فرانسه و خاطرات کودکی می‌پردازد. مکین، متولد ۱۹۵۷ در سیبری، با این رمان، که بر اساس خاطرات مادربزرگش نوشته شد، به شهرت جهانی رسید و تابعیت فرانسه را دریافت کرد. وصیت‌نامه فرانسوی به‌عنوان یکی از پرفروش‌ترین رمان‌های قرن بیستم، بیش از ۲ میلیون نسخه فروخت و به بیش از ۳۰ زبان ترجمه شد.

وصیت‌نامه فرانسوی روایت آندره، پسر جوانی روس، است که هر تابستان به دیدار مادربزرگش شارلوت لمونیه در روستای فرانسوی می‌رود. شارلوت، زنی فرانسوی تبعیدی به روسیه در دوران انقلاب، با داستان‌هایش از زیبایی‌های فرانسه، آندره را مجذوب فرهنگ پاریس، رودخانه‌ی سن و زبان فرانسه می‌کند. رمان با روایتی غیرخطی، از کودکی آندره تا بزرگسالی، به تضاد میان روسیه‌ی سرد و فرانسه‌ی رؤیایی می‌پردازد. مرگ شارلوت، وصیت‌نامه‌اش و سفر آندره به فرانسه، او را با هویت دوگانه‌اش روبه‌رو می‌کند. مکین با تصاویر زنده از خاطرات، عشق به زبان و فرهنگ فرانسه را ستایش می‌کند و رمان را به هجویه‌ای بر مهاجرت و هویت تبدیل می‌کند. پایان داستان، با بازگشت آندره به روسیه و حس بیگانگی، تأثیری عمیق بر خواننده می‌گذارد.

وصیت‌نامه فرانسوی نه‌تنها ستایشی از فرهنگ فرانسه، بلکه کاوشی در هویت مهاجران روسی است که پس از انقلاب ۱۹۱۷ به تبعید رفتند. این رمان، که آکادمی فرانسه را به اعطای تابعیت به مکین واداشت، پلی میان ادبیات روسیه و فرانسه زد و به‌عنوان اثری جهانی، الهام‌بخش نویسندگان مهاجر شد. مکین با این کتاب، تجربیات شخصی‌اش را به داستانی عاشقانه و فرهنگی تبدیل کرد و آن را به نمادی از دوگانگی هویتی در قرن بیستم بدل ساخت.