Katalin Street
خیابان کاتالین (Katalin utca)، نوشتهی ماگدا سابو، نویسندهی برجستهی مجارستانی، رمانی عمیق و روانشناختی است که توسط نشر بیدگل با ترجمهی نصراله مرادیان منتشر شده است. این اثر، که در سال ۱۹۶۹ نوشته شد و برندهی جایزهی کوسوت شد، با نثری شاعرانه و روایتی چندلایه به کاوش در موضوعاتی چون فقدان، نوستالژی و تأثیر جنگ بر روابط انسانی میپردازد. سابو، نامزد جایزهی بوکر، در این رمان شاهکاری از ادبیات مجارستان خلق کرده است.
خیابان کاتالین داستان سه خانواده را روایت میکند که در محلهای آرام در بوداپست پیش از جنگ جهانی دوم زندگی میکنند: خانوادهی الکش، بالینت و هنریتا هولد، که با دوستی و عشق به هم پیوند خوردهاند. با وقوع جنگ و اشغال مجارستان، زندگی این خانوادهها از هم میپاشد. داستان از دیدگاه ایرن، دختر خانوادهی الکش، روایت میشود که سالها بعد، در دوران کمونیستی، به گذشته و روابط ازدسترفته بازمیگردد. خیابان کاتالین، که زمانی نماد شادی و همبستگی بود، به مکانی برای خاطرات تلخ و ارواح گذشته تبدیل میشود. سابو با روایتی غیرخطی و ترکیبی از واقعیت و خیال، اثری خلق کرده که فقدان و تلاش برای بازسازی گذشته را به تصویر میکشد.
خیابان کاتالین برای علاقهمندان به رمانهای روانشناختی، تاریخی و ادبیات معاصر اثری جذاب است. این کتاب با نثری شاعرانه و درونمایههای عمیق، به موضوعاتی چون نوستالژی، فقدان و تأثیر جنگ بر هویت میپردازد. سبک سابو، که ترکیبی از واقعگرایی و رمزآلودگی است، این اثر را به یکی از برجستهترین رمانهای ادبیات مجارستان تبدیل کرده است. خیابان کاتالین خوانندگان را به تأمل در معنای ازدسترفتن و بازسازی زندگی در سایهی گذشته دعوت میکند.
ماگدا سابو (Magda Szabó، زادهی ۱۰ اکتبر ۱۹۱۷، دبرتسن، مجارستان – درگذشتهی ۱۹ نوامبر ۲۰۰۷، بوداپست) یکی از برجستهترین نویسندگان معاصر مجارستان و اروپا بود. او با رمانهای روانشناختی و اجتماعیاش، به کاوش در روابط انسانی، هویت و تأثیر تاریخ بر زندگی فردی میپرداخت. سابو، که در دوران جنگ جهانی دوم و رژیم کمونیستی مجارستان زندگی کرد، تجربیات خود را در آثارش بازتاب داد و بهعنوان یکی از صدایهای قدرتمند ادبیات زنان شناخته شد.
سابو در خانوادهای فرهنگی در دبرتسن متولد شد و از کودکی به شعر و ادبیات علاقهمند بود. او در دانشگاه بوداپست زبان و ادبیات انگلیسی خواند و در دههی ۱۹۴۰ با انتشار مجموعهی شعر مادر من (۱۹۴۵) به شهرت رسید. پس از جنگ، به دلیل دیدگاههای لیبرالش، از فعالیت ادبی منع شد، اما در دههی ۱۹۵۰ با رمان فراری (۱۹۵۶) بازگشت و جوایز متعددی دریافت کرد. سابو همچنین نمایشنامهنویس و فیلمنامهنویس بود و آثارش به بیش از ۴۰ زبان ترجمه شد. او در سال ۱۹۹۱ برندهی جایزهی کوسوت شد و نامزد جایزهی بوکر بینالمللی برای رمان در (۲۰۱۶) بود.
از مهمترین آثار سابو میتوان به رمانهای ابیگل (۱۹۷۰)، در (۱۹۸۷)، ترانه ایزا (۱۹۶۳)، خیابان کاتالین (۱۹۶۹)، بچه آهو (۱۹۷۱) و ترانه ایزا (۱۹۶۳) اشاره کرد. ابیگل، که به بلوغ نوجوانی در زمان جنگ میپردازد، و در، کاوشی در روابط ارباب-خدمتکار، از پرفروشترین آثار او هستند. سابو با نگاهی زنانه و حساس به مسائل اجتماعی، تاریخ مجارستان را از منظر زندگی فردی بازسازی کرد.
سابو با نثری روان و شخصیتپردازی عمیق، به موضوعاتی چون روابط خانوادگی، تضاد نسلها، هویت و تأثیر جنگ بر زنان میپرداخت. سبک او، که ترکیبی از واقعگرایی و عمق عاطفی است، آثارش را به شاهکارهایی ماندگار تبدیل کرده است. سابو بهعنوان یکی از تأثیرگذارترین نویسندگان قرن بیستم، الهامبخش نسلهای بعدی نویسندگان بود.
نصراله مرادیانی (متولد ۳ بهمن ۱۳۶۲، تبریز)، مترجم برجستهی ایرانی، متخصص در ادبیات داستانی، نقد ادبی و سینمایی است. او با ترجمهی آثار نویسندگان معاصر اروپایی، بهویژه ماگدا سابو، نقش مهمی در معرفی ادبیات مجارستان به مخاطبان فارسیزبان ایفا کرده است.
مرادیانی دارای مدرک کارشناسی در رشتهی مترجمی زبان انگلیسی از دانشگاه آزاد تبریز است و کارشناسی ارشد خود را در سال ۱۳۸۷ از دانشگاه علامه طباطبایی تهران در رشتهی ادبیات انگلیسی دریافت کرد. او با نشر بیدگل همکاری نزدیکی دارد و سه رمان مهم ماگدا سابو را ترجمه کرده: ابیگل، خیابان کاتالین و در. این ترجمهها با نثری روان و وفادار به متن اصلی، مورد استقبال منتقدان و خوانندگان قرار گرفتهاند. مرادیانی همچنین در حوزهی نقد ادبی و سینمایی فعالیت دارد و بهعنوان پژوهشگر، به بررسی آثار ادبی معاصر میپردازد.
از ترجمههای برجستهی مرادیانی میتوان به ابیگل (رمانی نوجوانانه و تاریخی)، خیابان کاتالین (کاوشی در نوستالژی و فقدان) و در (رمانی روانشناختی دربارهی روابط انسانی) اشاره کرد. این آثار، که توسط نشر بیدگل منتشر شدهاند، به ماگدا سابو، یکی از بزرگترین نویسندگان مجارستان، عمق و حساسیت عاطفی میبخشند.
مرادیانی با سبک ترجمهای ظریف و توجه به جزئیات فرهنگی، آثار را برای مخاطبان ایرانی ملموس میکند. او با حفظ لحن و عمق عاطفی متن اصلی، پلی میان ادبیات مجارستان و فارسی ایجاد کرده است. فعالیتهای او در نقد ادبی و سینمایی، او را به یکی از مترجمان پویای نسل جوان تبدیل کرده است.