وقتی اثر هنری بودم - اریک امانوئل اشمیت
وقتی اثر هنری بودم
نویسنده: اریک امانوئل اشمیت
مترجم: سیلویا بجانیان
وقتی اثر هنری بودم، رمان سوررئال و فلسفی اریک امانوئل اشمیت – نویسنده فرانسوی برنده جوایز هانری گال و آکادمی فرانسه – یکی از آن کتاب‌هایی است که از همان صفحه اول شما را در دام می‌اندازد و تا پایان رها نمی‌کند. این اثر که سال ۲۰۰۲ در فرانسه منتشر شد و به بیش از ۴۰ زبان ترجمه شده، با ترجمه روان و دقیق سیلویا بجانیان یکی از پرفروش‌ترین رمان‌های فلسفی فرانسوی به شمار می‌رود. اگر موسیو ابراهیم و گل‌های قرآن، اسکار و خانم صورتی یا آدولف هیتلر و من را خوانده‌اید و عاشق سبک اشمیت هستید، وقتی اثر هنری بودم بعدی در لیست خواندنی‌های شماست.
داستان حول تازیو می‌چرخد؛ جوانی ۲۰ ساله با ظاهری معمولی که در سایه برادرهای فوق‌ستاره‌اش زندگی می‌کند و سه بار خودکشی ناموفق داشته. درست وقتی روی صخره‌ای ایستاده و آماده پریدن است، هنرمندی مرموز به نام زئوس پترلاما پیدایش می‌شود و پیشنهادی وسوسه‌انگیز می‌دهد: «به جای مرگ، فقط ۲۴ ساعت بدنت را به من بسپار. من تو را به یک اثر هنری جاودان تبدیل می‌کنم.» تازیو قبول می‌کند و ناگهان وارد چرخه‌ای دیوانه‌وار می‌شود: جراحی‌های ژنتیکی، تتوهای زنده، تغییرات احساسی، نمایش در گالری‌های لوکس پاریس، حراج با قیمت‌های نجومی و شهرتی که رسانه‌ها و اینفلوئنسرها برایش می‌سازند. اما آیا این شهرت، خوشبختی می‌آورد؟ یا فقط هویت را بیشتر نابود می‌کند؟
اشمیت با الهام از افسانه فاوست گوته و طنز سیاه همیشگی‌اش، نقدی تند و تیز به دنیای هنر تجاری، فرهنگ اینستاگرام و از دست رفتن انسانیت در عصر مصرف می‌زند. سؤال‌های بزرگی مطرح می‌شود: هنر واقعی چیست؟ تا کجا می‌توان خود را فروخت تا جاودانه شد؟ عشق در دنیایی که همه چیز کالا شده، چه معنایی دارد؟ خوانندگان ایرانی این کتاب را یکی از بهترین آثار اشمیت می‌دانند و می‌گویند: «سه روزه تمومش کردم و هنوز تو شوکم!» یا «اگر حاشیه‌نشین‌های اروپا رو دوست داشتی، این یکی دیوونه‌ت می‌کنه!»
اگر به رمان فلسفی، داستان هویت، ادبیات سوررئال یا اریک امانوئل اشمیت علاقه‌مندید، وقتی اثر هنری بودم را همین حالا به سبد خریدتان اضافه کنید.
اریک امانوئل اشمیت - نویسنده
اریک امانوئل اشمیت (متولد ۲۸ مارس ۱۹۶۰، لیون فرانسه) یکی از محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین نویسندگان معاصر فرانسوی است که با ترکیب فلسفه، طنز و داستان‌گویی عمیق، میلیون‌ها خواننده در سراسر جهان دارد. او دکترای فلسفه از دانشگاه سوربن پاریس گرفته، اما به جای کلاس درس، صحنه تئاتر و صفحه کتاب را انتخاب کرد. اشمیت نمایشنامه‌نویس، رمان‌نویس، کارگردان و آهنگساز است و آثارش به بیش از ۵۰ زبان ترجمه شده‌اند. او برنده جوایز معتبر آکادمی فرانسه، گنکور داستان کوتاه، هانری گال و مولیر (برای بهترین نمایشنامه) است و نمایشنامه‌هایش مثل خدا را دیدم، مهمانسرای دو دنیا و هتل انفرنو در بیش از ۴۰ کشور روی صحنه رفته‌اند.
چرا اریک امانوئل اشمیت را باید خواند؟
کتاب‌های پرفروش در ایران: موسیو ابراهیم و گل‌های قرآن (فیلم آن برنده گلدن گلوب و نامزد اسکار شد)، اسکار و خانم صورتی، کودک نوح، آدولف هیتلر و من و وقتی اثر هنری بودم (نشر نیماژ، ترجمه سیلویا بجانیان) هزاران نسخه فروش داشته‌اند.
سبک منحصربه‌فرد: رمان‌های کوتاه فلسفی با طنز سیاه، دیالوگ‌های تیز و پایان‌های شوکه‌کننده – مثل وقتی اثر هنری بودم که هویت را حراج می‌کند یا اسکار و خانم صورتی که مرگ را به کودک توضیح می‌دهد.
نمایشنامه‌های جهانی: بیش از ۲۰ نمایشنامه که در برادوی، وست‌اند لندن و تئاترهای پاریس اجرا شده‌اند.
فیلم و موسیقی: خودش فیلم اسکار و خانم صورتی را کارگردانی کرد و موسیقی متن موسیو ابراهیم را ساخت.
زندگی پرماجرای اشمیت
از کودکی پیانو می‌زد و در ۱۶ سالگی اولین نمایشنامه‌اش را نوشت. فلسفه خواند اما می‌گوید: «فلسفه بدون داستان مثل بدن بدون روح است.» در ۳۰ سالگی با لا نوی واریان (La Nuit de Valognes) شهرت جهانی پیدا کرد. اشمیت کاتولیک متولد شد، اما حالا خودش را آگنوستیک عاشق خدا می‌داند و در کتاب‌هایش مثل انجیل به روایت پیلاطس به سؤال‌های وجودی می‌پردازد. او در بروکسل زندگی می‌کند، شهروند افتخاری بلژیک است و بنیاد خیریه‌ای برای کودکان بیمار دارد.
اگر آلبر کامو، ژان پل سارتر یا رمان فلسفی فرانسوی دوست دارید، اشمیت بعدی در لیست شماست.
تعدادی از آثار پرطرفدار اریک امانوئل اشمیت:
وقتی اثر هنری بودم (رمان سوررئال)
موسیو ابراهیم و گل‌های قرآن (داستان عرفانی)
اسکار و خانم صورتی (کودک و مرگ)